Het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) gaat de noordelijke rivierdijken langs de Neder-Rijn en Lek, binnen het grensgebied van de Provincie Utrecht, de komende jaren versterken, zodat de dijk weer toekomstbestendig is en voldoet aan de nieuwe eisen. De dijkversterking wordt uitgevoerd in zes deeltrajecten. Voor alle deeltrajecten wordt bekeken hoe de veiligheid optimaal gecombineerd kan worden met: natuur, recreatie en mobiliteit.

Duurzaamheid en leefbaarheid
In het gebied langs de Lek en de Neder-Rijn, van Schoonhoven naar Wijk bij Duurstede/ Amerongen, ligt een waardevol cultuurhistorisch landschap met dijken, kronkelwaarden, oude dorpen, forten, boerderijen en strangen. In de gemeenten Utrechtse Heuvelrug en Wijk bij Duurstede ligt het Natura 2000-gebied Kolland en Overlangbroek met zijn rijke natuurwaarden, dat meer bescherming behoeft.
Veel mensen uit Utrechtse Heuvelrug, Wijk bij Duurstede, Houten en Nieuwegein/IJsselstein (en wijde omgeving) zien de Rijndijk-Lekdijk als een belangrijke route om te recreëren en voor woon-werk- en huis-schoolfietsverkeer. Deze dijk is een mooie plek waar je kunt genieten van de omgeving en het uitzicht over het polder- en rivierengebied. Belangrijke toeristische ‘hotspots’ langs de dijk zijn: de sluizen- en stuwcomplexen in het Amsterdamrijnkanaal en de Lek en de UNESCO- werelderfgoed monumenten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in de gemeente Houten en Nieuwegein/Vreeswijk)

Verkeer en veiligheid
Het HDSR, de Provincie Utrecht en de betrokken dijkgemeenten in het beheergebied van het waterschap, hebben samen de ‘Visie Mobiliteit en Recreatie’ vastgesteld. Daarbij is overeengekomen om de dijk en de weg op de dijk (tussen Amerongen en Schoonhoven) een herkenbaar en zo rustig mogelijke beleving te geven. De voorkeur gaat uit naar uniforme weginrichting voor de hele dijk, die veilig en aantrekkelijk is voor de aanwonenden en het langzaam (recreatie)verkeer / fietsers en wandelaars. De gemeenten zijn daarbij verantwoordelijk voor de dijkweg en het verkeer op hun grondgebied.
Helaas wordt dit genieten vaak verstoord door gemotoriseerd (sluip-)verkeer. Auto’s en motoren (zonder directe bestemming in het gebied), die vaak met veel te hoge snelheid rijden, creëren een onveilige situatie voor het langzaam verkeer op de smalle dijkweg. Die weg wordt zo onaantrekkelijk en gevaarlijk voor fietsers en wandelaars, die vaak om die reden deze dijkweg mijden. De recreatieplaatsen langs de Neder-Rijn- en Lekdijk worden daarom waarschijnlijk meer bezocht met de auto dan met de fiets!

Toekomst bestendige leefomgeving
Om de dijk weer terug te geven aan fietsers en wandelaars, zijn structurele maatregelen noodzakelijk. Er moet meer grip komen op het ongecontroleerde gebruik van deze mooie recreatieve fietsroute en de wegen daaromheen. Vrijwillige gedragsverandering werkt niet of nauwelijks. Concrete en toekomstbestendige maatregelen zijn nodig om de overlast te voorkomen, in plaats van alleen maar te beheersen.
Er zijn een aantal toekomstige ontwikkelingen die relevant zijn voor het gebied, zoals de geplande bouw van veel woningen in: IJsselstein, Nieuwegein, Houten, Wijk bij Duurstede en Utrechtse Heuvelrug. Dat zal een grotere verkeersdruk geven op de Rijn- en Lekdijk. De E-bike wordt steeds populairder, wat ervoor zorgt dat men eerder voor de fiets kiest, dan voor de auto, zelfs over langere afstanden.
In 2030-2032 zal een fietsverbinding gecreëerd worden, vanaf de Lekdijk (gemeente Nieuwegein-Houten) met Vianen/Hoef&Haag over de nieuwe Hagesteinsebrug (A27) met fietsbrug over de Lek, en ontstaat een mooie doorgaande fietsverbinding van Vijfheerenlanden tot Utrecht Science Park (Uithof).
Voorts geldt het overall streven naar de verbetering van het milieu en het leefklimaat, met een gezonde beweegvriendelijke leefomgeving, ruimtelijke kwaliteit, verkeersveiligheid en duurzaamheid.
Om ervoor te zorgen dat de Rijndijk-Lekdijk ook in de toekomst een fijne en veilige recreatieve route wordt, is het zeer gewenst om het doorgaand gemotoriseerd verkeer te weren! De dijkweg behoeft daarbij minder ingrijpend te worden heringericht, wat een aanzienlijk lagere investering met zich meebrengt !, zowel voor de herinrichting en als voor het onderhoud van de weg (Denk daarbij aan minder ingrijpende infrastructuur maatregelen/snelheid remmende voorzieningen, zoals drempelconstructies, plateau’s en/of wegversmallingen, enzovoort). Alleen dan zal de verkeersveiligheid proportioneel verbeteren en kunnen fietsers, wandelaars en recreanten weer genieten van het prachtige rivierenlandschap.

Flankerende verkeersmaatregelen
Er moet ook rekening gehouden worden met een verschuiving van een deel van het doorgaand verkeer naar andere wegen in het buitengebied van Amerongen, Wijk bij Duurstede en Houten. In het buitengebied is nader onderzoek gewenst naar passende voorzieningen- en verkeersmaatregelen. Voor de gemeente Wijk bij Duurstede en Utrechtse Heuvelrug gaat het onder andere om de Ameronger Wetering, de Bovenwijkerweg en de Wijkerweg. In de gemeente Houten, zal een verkeersveiliger Lekdijk, de leefbaarheid versterken van het Eiland van Schalkwijk. Daarbij is onderzoek gewenst naar de Kanaaldijk-Zuid, als nieuwe ontsluitingsroute voor Schalkwijk en Tull en ’t Waal.

Gastvrije Rijn- en Lekdijk
Het dijkversterkingsproject ‘Sterke Lekdijk’ biedt een fantastische kans om de verkeersveiligheid op de Rijn- en Lekdijk te verbeteren en de overlast van motoren te verminderen. De al jaren spelende verkeersonveiligheid op de Rijndijk-Lekdijk zal alleen dan substantieel verbeteren door het instellen van een verbod voor doorgaand gemotoriseerd (sluip)verkeer. Op naar een duurzame, gastvrije en veilige dijk!